Klooster van Troyan

Het klooster van Troyan is het derde grootste klooster van Bulgarije na het klooster van Rila en het klooster van Bachkovo en werd gesticht in de late 16de eeuw.  De legende vertelt dat twee kluizenaars die uit de berg Athos kwamen het klooster stichtten.  Een monnik, op weg naar Roemenië, vestigde zich er eveneens met het icoon van de “Driehandige Heilige Maagd”. Elke keer de monnik besliste om zijn weg verder te zetten, vond het icoon telkens de weg terug naar het klooster waardoor het relikwie altijd in het klooster van Troyan bleef.  Het aantal monniken dat zich in het klooster vestigden groeide waardoor het klooster zich snel ontwikkelde.
De legende van de Driehandige Maagd wordt op haar beurt toegeschreven aan de hand van een koopman die onschuldig werd veroordeeld wegens diefstal.  Zijn hand werd afgehakt en hij smeekte Maria om een wonder.  Hij vroeg zijn hand weer aan zijn arm te zetten om zo zijn onschuld te bewijzen. Zijn gebeden werden verhoord waarna hij zijn hand opdroeg aan Maria.

Het klooster zelf werd gebouwd in de jaren 1830 nadat het erg was beschadigd door de verscheidene Turkse aanvallen in de 17de en 18de eeuw.
De hoofdkerk van het klooster werd gereconstrueerd aan het einde van het Ottomaanse bewind door een meesterbouwer Konstantin genaamd in 1835 met de stenen troon als enige oorspronkelijke overblijfsel uit die tijd.

Het klooster is vooral bekend voor het creatieve werk van Zahari Zograph, een populaire Bulgaarse schilder, die zowel het exterieur als het interieur van de hoofdkerk schilderde tussen 1847 en 1849.  Het “Laatste Oordeel” (aan de buitenzijde van de kerk) wordt gezien als het belangrijkste werk.  Ook het “Wiel van het Leven” werd gereproduceerd.  Controversieel van de kunstenaar was dat hij zijn beeld rond één van de ramen aan de achterkant van de kerk heeft geschilderd.  Naast de vele evangelische scènes schilderde hij ook vele prominente Bulgaren, literaire kunstenaars, koningen en martelaren van het geloof. Daarnaast schilderde hij een volledig groepsportret van de kloosterbroederschap in de refter wat iets uitzonderlijk was voor die tijd.

Typisch voor het Troyan-klooster zijn de drie binnenplaatsen voor gelovigen, voor de kloosterateliers en voor de monniken.  Door de grote stenen poort die gebouwd is in een lage stenen muur kom je binnen in een schilderachtige kloostergalerij.  De binnenplaats wordt omzoomd door de pittoreske kerk met een klokkentoren en aan de zijkanten de houten veranda’s.  Op de gevels van het kloosterhof schilderde Zograph de beelden van een leeuw en een olifant zijnde de symbolen van de macht en kalmte van het Bulgaarse volk. Tot aan het einde van de 19de eeuw werd gebouwd aan de constructie van het klooster en zijn binnenplaatsen.  In 1865 bouwde meester Ivan van Mlechevo een vier verdiepingen tellende klokkentoren die herbouwd wed in 1987.  Op de tweede verdieping is een kapel gevestigd gewijd aan de heilige broers Cyrillus en Methodius.  De iconostase in de kerk, uitgekerfd in houtsnijwerk, stamt uit 1839 en werd gemaakt door meester Nikola Mateev.

Het klooster is tevens één van de belangrijkste literaire en educatieve centra van de Nationale heropleving. Er werd sinds 1765 een school geopend voor de bevolking in de omgeving.  Door frequente aanvallen werden de activiteiten en de school enkele decennia verplaatst naar het kleine geïsoleerde klooster “Sint Nicholas”. Met behulp van de lokale bevolking en rijke donoren begon een grootschalige constructie bouwde meester Konstantin zodoende in 1835 de huidige kerk.
Naast zijn religieuze rol is het klooster ook bekend om zijn grote schrijvers, docenten en vertalers waaronder historici zoals Spirodon die de auteur was van het tweede boek voor de Bulgaarse Geschiedenis (1792).
Bovendien was het klooster ook gekoppeld aan de strijd van de Bulgaren tegen de Ottomaanse onderdrukking.  Vasil Levski, organisator van het verzet tegen de Turken, kwam de kloosterlingen om medewerking vragen en hij verbleef ook enige tijd in het klooster.  Zoals vele andere kloosters werd ook het klooster van Troyan een plaats van een verzetshaard.  Diverse herinneringen aan het verblijf van Vasil Levski zijn terug te vinden in het kloostermuseum.  Tijdens de Russo-Turkse bevrijdingsoorlog werd het klooster omgezet in een ziekenhuis voor Russische soldaten.

Bijzonder waardevol in het museum onder de vele manuscripten zijn de 17de-eeuwse Homilies van Troyan.  Bovendien zijn in de museumcollectie ook de talloze iconen bijzonder de moeite waaronder het wonderbaarlijke icoon van de “Driehandige Heilige Maagd” uit de 18de eeuw.

In het klooster kan je ook de beroemde pruimenbrandewijn proeven die wordt gebrouwen volgens de oude recepten van het klooster.

(Op de fotopagina kunt u nog andere foto’s bekijken van Bulgarije)