Het Che Guevara-mausoleum is een gedenkteken in Santa Clara en herbergt de overblijfselen van Ernesto Che Guevara en medestrijders gedood in 1961. Santa Clara werd gekozen als locatie ter nagedachtenis aan de troepen van Guevara die de stad op 31 december 1958 innamen tijdens de Slag om Santa Clara waarna Batista vluchtte en in ballingschap ging.
De werkzaamheden aan het complex begonnen in 1982 en het werd ingehuldigd na de voltooiing ervan op 28 december 1988 in aanwezigheid van Raoul Castro. Het project werd tot een goed einde gebracht door een team van architecten en beeldhouwers maar daarnaast zouden 500.000 inwoners van Santa Clara vrijwillig duizenden uren arbeid hebben geïnvesteerd als bijdrage aan de bouw van het complex en dit in samenwerking met vele ambachtslieden.
Het geheel van het complex wordt gedomineerd door een indrukwekkend bronzen beeld van Che Guevara met de arm in het gips en het geweer gedragen in plaats van gericht om te symboliseren dat hij “altijd doorgaat”. Op de basis van het monument prijkt Che Guevara’s motto “Hasta la Vitoria…Siempre” (tot de overwinning…altijd).
Onder het monument is het museum gevestigd dat een zicht biedt op het leven van Ernesto Che Guevara en enkele van zijn persoonlijke bezittingen toont. Bovendien geeft de tentoonstelling ook een idee van de revolutionaire ideeën van Che Guevara. Hier bevindt zich ook de grafruimte, die eruitziet als een grot, en nissen met urnen omvat. In het midden van de ruimte brand de eeuwige vlam die door Fidel Castro werd aangestoken. In deze ruimte bevinden zich de overblijfselen van Che Guevara.
Op 17 oktober 1997, nadat zijn stoffelijk overschot werd ontdekt in Bolivia, werden de resten teruggebracht naar Cuba. Che Guevara werd in 1997 met militaire eer begraven e toen e overblijfselen Santa Clara bereikten voor een menigte van enkele honderdduizenden mensen zong een koor van schoolkinderen “Hasta Siempre” en verklaarde Fidel Castro het volgende: “Waarom dachten ze dat hij, door hem te doden, zou ophouden te bestaan als een jager ? Tegenwoordig is hij overal waar er een rechtvaardige zaak is om te verdedigen. Zijn onuitwisbare merkteken is nu in de geschiedenis en zijn lichtende blik van een profeet is een symbool geworden voor alle armen van deze wereld”.
Deze toespraak werd gevolgd door 21 kanonschoten in zowel Santa Clara als Havana terwijl luchtaanval-sirenes weerklonken over de gehele lengte van het eiland.
Naast Che Guevara werden in 1997 nog zes andere guerilla-strijders begraven die om het leven kwamen in 1966-1967.
Tussen 1997 en 2000 werden door inspanningen van forensische antropologen actief in het zuidoosten van Bolivia overblijfselen gevonden van nog 23 andere guerilla-strijders. Zij werden in het mausoleum bijgezet in december 1998 (de veertigste verjaardag van Che Guevara’s overwinning in Santa Clara).
Op 8 oktober 2000 werden nog eens zes guerilla-strijders bij geplaatst.
(Op de fotopagina kunt u nog andere foto’s bekijken van Cuba)
