Op 30 maart vertrekken we vanuit het druilerige België richting de Kaapverdische zon. Na een tussenlanding op Boa Vista gaat de reis nog een kwartiertje verder richting Sal … onze eindbestemming. En dat heb je goed gelezen … het is mogelijk om met een Boeing 737 op een kwartiertje tijd op te stijgen en te landen. Onder een azuurblauwe lucht, langs enkele wuivende palmbomen en het dorre landschap worden we naar onze resort gebracht waar we met open mond staan te kijken naar onze verblijfplaats voor de komende week. Het is niet onze gebruikelijke manier van reizen en met in het achterhoofd dat er niet zoveel bezienswaardigheden zijn op Sal hebben we even over onze bestemming getwijfeld … maar met het parelwitte strand in het vizier, reeds kleurige kites gespot in de lucht en de stevige bries die altijd over Sal waait, kan het niet anders worden dan genieten.
We besluiten zondag alvast uit te roepen tot een rustdag die begint met een ontbijtje in de buitenlucht onder de stralende zon en met het geluid van de ruisende en wild beukende golven op de achtergrond. Het zwembad lonkt vandaag en met behulp van een goed boek en hier en daar een streepje muziek schuift de dag langzaam voorbij. De rust die de dag brengt zorgt ervoor dat ons reactievermogen niet meer is wat het moet zijn waardoor ikzelf bijna een restaurantmedewerker onder de voet loop en mijn reisgenote nipt een frontale botsing kan vermijden met de hotelreceptionist. De avond sluiten we af met de telefoon die plots rinkelt in onze hotelkamer. De hotelmedewerker vraagt zich af of alles goed gaat met ons, we tevreden zijn over onze hotelkamer, of ik ook even bij mijn reisgenote wil navragen of ze tevreden is,… Nadat hij helemaal gerustgesteld is, zetten wij onze rugzak klaar voor morgen met een wandeling langs de oceaan richting Santa Maria in het vooruitzicht.
Om 6u ’s ochtends priemt de zon al door de bladeren van de palmbomen die zachtjes meebuigen met de wind. Een tweetal uurtjes en een ontbijtje later, stouwen we onze rugzak vol met flessen water en de broodnodige zonnecrème en lopen we richting het strand. De verkopers die langs het weggetje richting het strand staan, vragen waar we naartoe gaan en wanneer ze horen dat we te voet naar Santa Maria gaan, zijn de reacties telkens gelijkgestemd … “dat is ver hoor”. We schoppen onze schoenen uit en beginnen aan onze wandeling van een viertal kilometer, onze voetjes regelmatig overspoeld door het water en de stevige golven van de oceaan die ervoor zorgen dat niet alleen onze voeten nat worden maar er eveneens voor zorgen dat we soms onverwacht tot onze knieën in het water staan. Het is een prachtige wandeling langs de oceaan omzoomd door het parelwitte strand en in gezelschap van een eenzame vogel die ons af en toe komt vergezellen. Na anderhalf uurtje goed doorstappen komt de kleine houten pier van Santa Maria in zicht waar het een bedrijvigheid van jewelste is. Een bonte verzameling van kleurige bootjes dobberen op het water en varen af en aan naar de pier. De visjes worden binnen gehaald, ze worden schoongemaakt en de vrouwen wegen en verkopen de vis … de pier is klein maar groots als het gaat over de Afrikaanse ongedwongen en gezellige sfeer die er heerst. Het is een spektakel in alle eenvoud om te aanschouwen. Onze tocht brengt ons verder door de straatjes van Santa Maria waar we her en der worden aangesproken om “te kijken en te kopen”. Iedere keer als ik mezelf “neen” hoor zeggen, voel ik me een beetje onbeleefd maar gelukkig is mijn reisgenote er veel deskundiger in dan ik. Ze wijst kordaat maar met de glimlach elke vraag en elk aanbod af. Na een verfrissend drankje met zicht op de pier laten we de taxi ons terugbrengen naar ons vertrekpunt en zoeken we zelf al dobberend in het zwembad nog wat verkoeling zodat we helemaal klaar zijn voor de eilandtoer die de volgende dag op het programma staat.
’s Morgens staat er op Sal iets te gebeuren wat maar zelden (zo’n vier keer per jaar) voorvalt … het regent !! Alle registers worden opengetrokken en het gaat van gemiezer tot regen die met bakken uit de hemel valt. De Kaapverdianen zijn dit duidelijk niet gewoon want in het hotel wordt er onhandig gezwierd met dweilen, borstels en emmers dat het een lieve deugd is. Het begin van onze eilandtoer begint dan ook onder een dik pak donkere wolken en regenbuien die komen en gaan terwijl we halt houden aan de Costa da Fragata waar we moeten vaststellen dat de kitesurfers verstek laten gaan omwille van het slechte weer. Nadien maken we een stop bij de prachtige, ruwe baai van Murdeira waar de rotsen dreigend uitsteken over de oceaan en we een mooi uitzicht hebben op de “Leeuwenberg”.
Onder een malse regenbui bezoeken we even verderop Palmeira waar de belangrijkste haven van het eiland zich bevindt. Hier waar de grote schepen aanmeren, dobberen evengoed de kleine vissersbootjes rond om de vangst aan land te brengen. Op de kade oefenen kinderen met een dun draadje hoe ze vis moeten vangen terwijl wij omringt worden met vrouwen die sjaaltjes en andere souvenirtjes aan de man proberen te brengen. Wandelend door de straatjes lopen we voorbij de traditionele kleurige huisjes en zien we voor het eerst één van de “fontenario’s”. In deze kleine huisjes kunnen inwoners van het stadje schoon (drink)water kopen voor één euro per vijf liter. Op Sal heerst er een enorm watertekort en zelfs de inwoners zelf kunnen ziek worden van het drinken van het gewone kraantjeswater. Hoewel ze in deze fontenario’s proper water kunnen krijgen, heeft dit ook een keerzijde want één euro per vijf liter water is voor de “gewone Kaapverdiaan” een klein fortuin.
Ondertussen probeert de zon de strijd te winnen van de wolken en rijden we richting Buracona, een prachtige lagune waar het water van de oceaan met volle kracht tegen de rotsen beukt om een paar meter verder tot rust te komen in een natuurlijk poeltje met water waarin ook gezwommen kan worden. De bezienswaardigheid van Buracona is echter het “blauwe oog” dat enkel kan waargenomen worden als de zon schijnt. In groepjes van vier mogen we in het diepe gat in de rotsen kijken dat er donker bij ligt. Een minuutje later hebben we echter meer geluk dan het groepje voor ons en breekt de zon helemaal door waardoor het water helemaal beneden felblauw oplicht en het “blauwe oog” zich laat zien. Hoe eenvoudig het ook is, het is een mooi natuurverschijnsel.
Even later rijdt het busje ons over de dorre grond en tussen de kleine tornado’s van zand die over de vlakte kolken naar Terra Boa, een vlakte tussen drie vulkanische heuvels waar zich een “fata morgana” zou bevinden. Het lijkt ons nogal sterk hier zoiets te kunnen waarnemen maar niets is minder waar. Wanneer we uit het busje stappen en uitkijken over de vlakte lijkt het alsof we allemaal enorme plassen water zien aan de horizon. In het plaatselijke souvenirwinkeltje proeven we de lokale drank met een alcoholpercentage van maar liefst 40 procent … het warme gevoel dat we hebben wordt niet alleen gegeven door de zon die ondertussen weer volop schijnt boven het eiland.
Onze rit brengt ons verder naar de hoofdplaats van het eiland Sal dat vernoemd is naar wilde asperges “Espargos” maar het is niet de naam van het stadje dat het meeste bij blijft … wel de sloppenwijken waar we doorheen rijden en waar kinderen vrolijk zwaaien naar ons en volwassenen ons glimlachend en knikkend welkom heten. Het contrast tussen het rijkelijke aanbod voor toeristen en de sloppenwijken kan niet groter zijn en grijpt immens naar de keel en het wordt er niet beter op wanneer we halt houden in het plaatselijke jeugdcentrum waar kinderen basiseducatie krijgen, ze handwerkjes maken die verkocht kunnen worden, waar therapie wordt aangeboden,… We krijgen een korte uitleg over de werking van het centrum en de kans om een donatie te doen aan de hand van producten die we zelf over hebben (shampoo, douchegel, tandpasta,…). Helaas zijn we daar niet op voorzien maar er staat ook een box op de tafel om euro’s in te stoppen en dat kunnen we wel. Wanneer we bij het uitkijkpunt bovenop de heuvel staan, kijken we ook uit over de sociale woningen die vlakbij de sloppenwijk liggen en die gebouwd worden om ervoor te zorgen dat de mensen uit de sloppenwijken kunnen verhuizen naar een goede woonst. Het is 2019 en al acht lange jaren kijken de bewoners van de sloppenwijken uit op de sociale woningen … die na acht jaar nog steeds niet afgewerkt zijn …
Deze indrukken van ons afschuddend steken we het eiland over richting de zoutpannetjes (Salinas) in Pedra de Lume. Deze zoutpannetjes contrasteren prachtig met de helblauwe lucht en mijn reisgenote neemt de kans om in het meertje van de zoutpannetjes te drijven. Nadat ze het meertje zorgvuldig heeft onderworpen aan een test, kan ze met zekerheid zeggen dat je er inderdaad kan op drijven zoals je dat kan in de Dode Zee maar … de Dode Zee wint het nog steeds met vlag en wimpel als het aankomt op het zoutgehalte en het prikkelende gevoel aan je huid.
Afsluiten doen we onze rondrit op het eiland met een bezoek aan de kleine Botanische tuin en een Caiperinha op Ponta Preta Beach.
Gewekt door alweer een stralend zonnetje besluiten we op woensdagvoormiddag een bezoek te brengen aan de overdekte markthal in Santa Maria waar we op de eerste verdieping terecht komen in het winkeltje van “Mr Blue” die blijkbaar een frituur kent in Antwerpen genaamd “Nr 1”. De toon voor een geanimeerd gesprek is gezet en niet alleen “Nr 1” passeert de revue, ook “Aldi” en “Lidl” krijgen hun aandeel in het verhaal. In het winkeltje van Mr Blue botst mijn reisgenote op een portemonnee die haar aandacht trekt terwijl ik helemaal te vinden ben voor het prachtige schilderij dat aan de muur hangt. En dus zal ik iets moeten doen wat ik helemaal niet graag doe … afdingen. Mijn reisgenote fluistert mij de prijs in die ik moet bieden op het schilderij maar ik krijg het haast niet uit mijn mond. Ik schraap al mijn moed bijeen en ik waag het er toch maar op terwijl mijn reisgenote supportert langs de zijlijn. De reactie van Mr Blue is zoals te verwachten ronduit dramatisch. Armen zwieren in de lucht en er wordt gejammerd en geklaagd met het nodige volume. Gesteund door mijn reisgenote hou ik voet bij stuk maar het helpt me geen meter vooruit en dus besluit ik, na vriendelijk afscheid te hebben genomen, het winkeltje te verlaten. Nog geen minuut later zit ik in het winkeltje op een stoel te wachten gezien Mr Blue bezig is mijn schilderij te verpakken na akkoord te zijn gegaan met mijn bod. En even later heeft mijn reisgenote ook de portemonnee in handen die ze graag wilde … eveneens aan de prijs die ze er voor wilde geven. Voor ons waren het zachte prijsjes maar Mr Blue heeft op woensdagvoormiddag in zijn winkeltje een fortuin verdiend naar Kaapverdische normen…wat hem van harte is gegund. De wederdienst die erbij hoort is dat we met hem op de foto gaan waarna we beiden zijn vereeuwigd in zijn gsm. En dan gaan we de straat op … de ene met een nieuwe portemonnee in de hand en ikzelf zeulend met een opgerold schilderij waarvan ik met stilletjes aan begin af te vragen of het wel als handbagage mee mag in het vliegtuig. Die zorgen zijn voor later want het enige waar wij in de namiddag aan moeten denken is het uitzoeken van de ligstoel die zich in de juiste positie bevindt ten opzichte van de zon zodat we wederom kunnen genieten van de wuivende palmbomen en de ritmische muziek aan het zwembad.
’s Anderdaags worden de waterpantoffeltjes klaar gezet want is het tijd voor ons uitstapje naar Shark Bay waarvan de naam gevaarlijker klinkt dan het werkelijk is. In dit stukje van Sal zullen we samen met de mensen van “Explore Cape Verde” babycitroenhaaitjes gaan spotten in hun natuurlijke omgeving. Na het aantrekken van de waterpantoffeltjes stappen we het water van de oceaan in … goed uitkijken en kleine stapjes tegelijk want de bodem ligt er vol met grillige stenen waardoor het niet makkelijk stappen is. Wanneer we tot onze knieën in het water staan, geven onze gidsen ons nog volop uitleg en is het uitkijken of de visjes er vandaag zin in hebben om langs te komen. En even later is het zover … meerdere babycitroenhaaitjes laten zich zien in dit warme en ondiepe water en komen zelfs tot op een twintigtal centimeter van ons zwemmen … en vooral het feit dat we ze eens niet zien in een aquarium maar in het eigen natuurlijke omgeving maakt de kennismaking met deze visjes speciaal.
Teruggekomen in onze hotel is het even schrikken want net wanneer we op het punt staan van outfit te veranderen zien we ineens een man voor de schuifraam verschijnen met een verfborstel in de hand. Zonder enige aankondiging wordt het terrasje van onze hotelkamer geschilderd en zonder enige aankondiging gaan ook de gordijnen dicht waarna het lachsalvo wordt afgeschoten.
We eindigen de dag met het kijken naar de zonsondergang vanop Ponta Preta Beach. De zon, heel de dag volop aanwezig, zakt langzaam naar beneden richting de golven. Maar voor deze te raken en zich te laten opslokken door de oceaan lijkt het alsof ze de wolkenplukjes die laag aan de hemel hangen in vuur en vlam zet.
Op onze laatste dag in Sal laten we ons met de taxi richting de kleurige vlekjes in de lucht brengen … Costa da Fragata (Kite Beach). De zon schijnt fel aan de azuurblauwe hemel, de wind waait volop en de golven vinden woest hun weg naar het strand. Zitten op het strand kijken we een vol uur gefascineerd naar het schouwspel dat zich voor onze ogen afspeelt. Kites worden klaargemaakt, we zien surfers hun kunstjes etaleren metershoog boven de golven, vijftig verschillende kites kleuren de lucht, de ene surfer zoeft voorbij terwijl de andere zijn kite in het water probeert te krijgen, … en met een laatste taxirit met bijbehorend huwelijksaanzoek voor mijn reisgenote zit ons weekje op dit Kaapverdische eiland er op.
Rest ons enkel nog wat spulletjes achter te laten voor het jeugdcentrum.
…zon, zee, azuurblauwe hemel, parelwitte stranden…
…beukende golven, wind door de haren…
…vissersbootjes, kitesurfers…
…ongedwongen en gezellige sfeer…
…rijkelijke luxe…
…schrijnende armoede…
… maar veel glimlachende gezichten die welkom heten…
…pluk de dag…dat leren ze je daar…
…dus ga er vooral naartoe…niet enkel voor de rust…maar vooral…
…voor de glimlachende gezichten die welkom heten…