Stobi is de naam van een antieke Noord-Macedonische stad en wordt beschouwd als één van de beroemdste archeologische vindplaatsen in het land.
Stobi, dat een oppervlakte besloeg van 25.000 vierkante meter, werd gebouwd aan de samenvloeiing van de rivieren de Vardar en de Cerna wat belangrijk was voor de stad zowel in het kader van handel als oorlogsvoering.
Hoewel vermoedt wordt dat Stobi mogelijks al werd gesticht in 6de of 5de eeuw voor Christus wordt er voor het eerst vermelding gemaakt van de stad door de historicus Livius. In de 2de eeuw voor Christus werd Stobi gesticht door Phillip V van Macedonië. Later in de 2de eeuw voor Christus (ongeveer 168 voor Christus) kwam de stad Stobi onder Romeinse heerschappij en in 69 voor Christus onder keizer Vespasianus werd het uitgebreid tot een municipium en vanaf 368 na Christus werd het een colonia. Vanaf de 1ste tot de 3de eeuw na Christus sloeg Stobi zelfs zijn eigen munten.
In 479 na Christus werd Stobi verwoest door de Ostrogoten onder Theodorik. De burgers van Stobi herbouwden de stad maar in 518 werd deze met de grond gelijk gemaakt door een krachtige aardbeving.
Hoewel Stobi in 1861 werd ontdekt was het Museum van Belgrado de eerste (en enige) instelling die de stad onderzocht van 1924 tot 1936 maar ook vandaag de dag gaat er nog steeds archeologisch onderzoek door.
Tijdens de periode van 1924 tot 1936 werden in de antieke stad de openbare en particuliere gebouwen blootgelegd, het stadstheater uit de 3de eeuw en religieuze artefacten.
Tijdens de tweede wereldoorlog werden laat Hellenistische graven blootgelegd.
In 1955 werden 23 Slavische graven ontdekt uit de 9de tot 12de eeuw alsook bronzen beelden en keramische voorwerpen.
In 1970 werden 55 graven ontdekt.
De belangrijkste vondsten werden gedaan tussen 1970 en 1980 door Joegoslavische en Amerikaanse archeologen met de ontdekking van gebouwen, een aquaductnetwerk en talrijke mozaïeken.
Van 1981 tot 1988 werd het bisschoppelijk paleis blootgelegd.
In april 2009 werd een goed bewaard gebleven marmeren hoofd van Augustus opgegraven.
De archeologische overblijfselen die vandaag de dag te zien zijn, beslaan een oppervlakte van 27 hectare met ongeveer 26 blootgelegde gebouwen.
Volgende opgravingen zijn te bekijken op de archeologische site van Stobi:
-Het theater: hiervan is een deel van de rijen en zitplaatsen gereconstrueerd. Het theater bood plaats aan 7.600 toeschouwers en werd gebouwd in de 2de eeuw na Christus.
-De bisschopsbasiliek met het baptiserium: de basiliek dateert uit de 4de eeuw na Christus en is het oudste bewaarde christelijke gebouw in Noord-Macedonië. Op de vloer zijn prachtige mozaïeken overgebleven. De mooiste mozaïeken zijn echter te vinden aan de zijkant van de basiliek in het baptiserium dat bestaat uit prachtige zuilen waartussen de mozaïekvloer te zien is met afbeeldingen van onder andere pauwen. Achter de basiliek vind je een halfronde zuilengalerij met ruimtes erachter die mogelijks dienst deden als werkplaats.
-Domus Fullonica: dit was een complex van winkels en woningen en was in gebruik van de 1ste dot de 6de eeuw na Christus. In de 5de eeuw na Christus zou er een werkplaats zijn geweest voor het schilderen en vervaardigen van tapijten.
-Paleis van Theodosius: dit was de meest luxueuze verblijfplaats in Stobi en de plek waar Theodosius in 388 vermoedelijk verbleef bij zijn eerste bezoek aan Stobi. De vloer is bedekt met marmeren blokken en er is ook een zuilengalerij met een prachtige mozaïekvloer. Andere kamers in dit paleis dateren uit de 4de tot 5de eeuw na Christus. Een casino en een gevangenis waar skeletten en resten van kettingen werden gevonden, liggen vlakbij dit paleis en waren er vermoedelijk ook onderdeel van.
-Huis van Peristeria: dit dateert uit het begin van de 5de eeuw na Christus en is vernoemd naar de familie die er eigenaar van was. Hun naam is ook terug te vinden in de mozaïeken. Er zijn twee grote zalen waarvan één is versierd met mozaïeken van dieren en vissen en die een fontein heeft in het midden van de ruimte.
-Het Huis van Polycharmos: ook dit huis heeft een prachtige mozaïekvloer met onder andere een vaas met de afbeelding van twee pauwen.
-De noordelijke basiliek: deze dateert uit de 5de tot 6de eeuw en heeft een bewaarde doopvont in de vorm van een klaverblad.
-De synagoge: deze resten bevonden zich onder die van een centrale basiliek gebouwd in de 5de eeuw na Christus. De vloer van de synagoge werd ontdekt op anderhalve meter onder het niveau van de basiliek.
-Huis van de Palmen: dit huis, tegenover de centrale basiliek, is opgebouwd uit een centrale kamer met een mozaïekvloer, een zuilengalerij en een zwembad.
-Huis van Partenius: dit huis is verbonden met het paleis van Theodosius door een muur waardoor dit een L-vorming gebouw is.
-Via Principalis Inferior: deze hoofdstraat van de stad liep van de centrale basiliek naar de belangrijkste stadsfontein en nadien verder naar het Huis van Partenius, het Paleis van Theodosius en het Huis van de Palmen.
-Magnae Thermae: deze grote baden werden ontdekt in 1931 en bestonden uit twee kamers. Een grote kamer met een standbeeld en een kamer met een zwembad gemaakt van stenen blokken. Het bad was tot het einde van de 6de eeuw na Christus in gebruik.
-Tempel van Isis en Serapis: in 1977 werd het bestaan van een heiligdom van Isis in Stobi bevestigd na de ontdekking van een inscriptie maar pas in 2008 werd de exacte locatie ontdekt en een marmeren beeldhouwwerk uit de 2de eeuw na Christus van de godin Isis opgegraven. Isis wordt samen met de god Serapis aanbeden en zo ook in Stobi. De tempel heeft een hoge trap en een altaar.
-Forum: deze overblijfselen bestaan uit boogstructuren van iets dat een monumentaal gebouw moet zijn geweest uit de 2de eeuw na Christus. De vloer is gemaakt met decoraties van gekleurde natuursteen.
(Op de fotopagina kunt u nog andere foto’s bekijken van Noord-Macedonië)
