De basiliek, een 16de-eeuwse pelgrimskerk gebouwd op de plaats waar de Maagd Maria zou zijn verschenen, is voor de inwoners van Bilbao van groter belang dan de kathedraal en is gewijd aan de schutspatrones van Biskaje, de Maagd Begona.
De bouw van de basiliek begon in 1511 naar een ontwerp van Sancho Martinez de Arego. De basiliek werd ontworpen met drie beuken en in de loop van ongeveer een eeuw werden de gewelven toegevoegd tijdens bouwwerkzaamheden die werden voltooid in de 17de eeuw.
De basiliek vertoont overwegend een gotische stijl maar gedurende de bouwwerkzaamheden slopen ook renaissance-invloeden in het ontwerp en de hoofdingang uit de 16de eeuw geeft blijk van de overgangsstijl van de Spaanse architect Rodrigo Gil de Hontanon.
In de 19de eeuw liep de basiliek schade op als onderdeel van de stadsmuur van Bilbao.
Op 16 augustus 1942 raakte de kerk beschadigt door granaatontploffingen in de buurt en van september 1993 tot juni 1994 werden uitgebreide schoon- en restauratiewerken uitgevoerd en werden de wijzerplaten van de klok en de bellen gerepareerd.
De huidige façade in renaissancestijl beschikt over een triomfboog en een klokkentoren. De triomfboog bevat bustes van Sint Peter en Sint Paul en een reliëf van de Hemelvaart-kroning. In het driehoekige fronton is God te zien omringd door putti. Op de kolommen staat een hoge sokkel met de afbeeldingen van Geloof, Liefde, Gerechtigheid en Kracht.
De klokkentoren met maar liefst 24 klokken dateert uit 1907 en is een ontwerp van José Maria Basterra. De zwaarste klok weegt maar liefst een ton en werd gegoten in Sumiswald in Zwitserland.
De basiliek is zowel per lift (vanaf de Iglesia de San Nicolas de Bari) als te voet bereikbaar. Wie te voet naar de basiliek gaat, beklimt daarvoor de 311 traptreden die vertrekken op de Calzadaz de Mallona waarlangs ook de route naar Santiago de Compostella loopt.
De belangrijkste bezienswaardigheden in het interieur van de kerk zijn:
-Het hoofdaltaar in neobarok daterend uit 1869 naar een ontwerp van Modesto Echarri met een ruim één meter hoog beeld van de Maagd Maria.
-Een groot schilderij siert de noordmuur en is een werk van José de Echenagusia uit 1902. Het schilderij toont de kroning van de Maagd.
-Aan de zijmuren hangen kopieën van negen olieverfschilderijen van Murillo gemaakt in de 18de eeuw met als thema scènes uit het leven van de Heilige Familie.
-Een orgel in romantische stijl gebouwd in Parijs in 1884 door het huis Cavaillé-Col. In 1911 voerde de voormalige harmonist van dat huis een uitbreiding uit aan het orgel dat in 2016 werd gerestaureerd.
(Op de fotopagina kunt u nog andere foto’s bekijken van Bilbao)
