Kathedraal, domplein en Gedyminasmonument

 

De kathedraal van Vilnius is gelegen aan de voet van het kasteel van Geyminas en is gebouwd in opdracht van koning Mindaugas in 1251 na zijn bekering tot het christendom.  Ter gelegenheid van de invoering van het katholicisme in heel Litouwen werd de kathedraal in 1387 herbouwd door Jogaila in Gotische stijl en in 1419 door Vytautas.  Om diverse redenen (brand, oorlog) is de kathedraal meerdere keren herbouwd.  Het grootste gedeelte is Barok maar er zijn eveneens invloeden vanuit Gotiek en Renaissance.  Het mooiste gedeelte van de kathedraal is de Barokke kapel van Sint Casimir gebouwd tussen 1623 en 1636 op initiatief van de Poolse koning Zygmunt Wasa III.
In de kathedraal bevindt zich een 18de eeuwse preekstoel en verschillende verzilverde standbeelden van hertogen van Litouwen en koningen van Polen.
Op de voorgevel zijn drie beelden geplaatst door Kazimierz Jelski (Sint Helen, Sint Stanislas en Sint Casimir).  Tijdens de Sovjetoverheersing werden de drie beelden door de Sovjets vernietigd maar deze zijn na de onafhankelijkheid in 1997 opnieuw geplaatst.
In de nissen van de voorgevel staan beelden gemaakt door de in 1727 in Rome geboren beeldhouwer Thomas Righi.  Er zijn beelden te zien van Abraham, Mozes en de 4 evangelisten en diverse reliëfversieringen.  Aan de zuidelijke façade staan beelden van Litouwse hertogen.  De noordelijke façade herbergt heiligen van de Jezuieten.
Na een vernietigende storm in 1769 werd de kerk herbouwd onder leiding van Laurynas Gucevicius.  In 1801 kon ze weer in gebruik genomen worden. Er werden nu ook elementen van het Frans Classicisme aan toegevoegd.  De werkzaamheden werden uiteindelijk in 1820 door Michael Schulz voltooid.

 

De 57 hoge klokkentoren is gebouwd op een oorspronkelijke verdedigingstoren uit de 14de eeuw.  Hierin bevinden zich een groot aantal klokken die in 1967 uit andere kerken hierheen werden gebracht.  De laatste verbouwing aan de toren dateert uit 1801.

Aan de zuidzijde van de kathedraal bevindt zich het monument van de grootvorst Gedyminas (1315-1341) die zichzelf koning van de Litouwers en vele Russen noemde.  De legende vertelt dat hij vanuit Trakai voor de jacht was gekomen en op de burchtberg in slaap viel.  Hij droomde over een ijzeren wolf die huilde als 100 wolven samen.  Een helderziende maakte hem nadien duidelijk dat hij op deze plaats een stad moest stichten die onoverwinbaar zou zijn als de ijzeren wolf.  In 1323 stichtte hij Vilnius bij de samenloop van de Vilnia en de Neris.
Het grootvorstendom werd onder zijn bewind een samenhangende staat met een heerschappij gekenmerkt door tolerantie.  Zijn zonen Algirdas en Kestutis zetten na zijn overlijden zijn politiek nog eens 25 jaar voort.

 

 

(Op de fotopagina kunt u nog andere foto’s bekijken van Vilnius)