Sankt Knuds Kirke

Home » Sankt Knuds Kirke

Deze kerk heeft een geschiedenis van meer dan 900 jaar. Gedurende de loop der eeuwen werd deze kerk verschillende keren uitgebreid en aangepast zowel vanbinnen als aan de buitenkant. Desondanks blijft deze kerk een mooi voorbeeld van gotische kerken in Denemarken.
Over de vroege geschiedenis van de kerk is weinig met bekend met zekerheid maar ze is vernoemd naar koning Knud die regeerde in Denemarken van 1080 tot 1086. Volgens de kronieken van de Engelse monnik Aelnoth werd de koning op 10 juli 1086 gedood bij een boerenopstand die koning Knud naar Odense bracht en eindigde in de kerk van Sankt Albani die dichtbij de Sankt Knuds Kirke te vinden is. De koning werd volgens de kronieken daar gedood samen met zijn broer Benedictus en 17 bewakers terwijl ze toevlucht zochten in de kerk.

Op 19 april 1100 werd de koning heilig verklaard door de paus in Rome waardoor koning Knud de eerste heilige werd in de geschiedenis van de Deense katholieke kerk. Rond ongeveer dezelfde tijd namen Benedictijner monniken uit Engeland hun intrek in het klooster dat koning Erik Ejegod had gebouwd in combinatie met de kerk die later zou worden gewijd aan de heilige Knud.

Onder het huidige kerkgebouw zijn resten van de travertijnkerk gevonden waarvan de overblijfselen van de muren te zien zijn in de crypte. Verder zijn er tijdens opgravingen ook restanten van het Benedictijnerklooster teruggevonden. Deze worden nu gebruikt als kantoren en voor doeleinden die verband houden met de kerk.

Nadat het toenmalige kerkgebouw in 1247 werd verwoest bij een brand is er niets bekend over de kerk voordat Gisico, bisschop van Odense van 1286 tot 1300, begon met het ombouwen van het gebouw tot de huidige omvang en de kerk transformeerde tot een meesterwerk van gotische stijl. Later werd de kerk nogmaals uitgebreid en omgebouwd. Zo werd de westelijke toren pas toegevoegd tijdens renovatiewerken die plaats vonden in 1580.
Vandaag de dag is de kerk 66 meter lang en 22 meter breed. Het bestaat uit een schip en twee zijbeuken gescheiden door twee rijen pilaren. De hoogte van het schip is 20 meter.
Het interieur van de kerk heeft heden ten dage bijna dezelfde uitstraling als tijdens de katholieke periode voor 1536.

Volgende bezienswaardigheden zijn te vinden in het interieur van de kerk:

-De kansel: deze rococo-preekstoel werd gebouwd in 1754-1756 met houtsnijwerk uitgevoerd door Herman Jansen. In de panelen zijn verschillende christelijke symbolen terug te vinden zoals een kruis, kelk, trompet, gekruiste beenderen, een palmtak en een geopend boek met zegels alsook een slang, appel en staf. Het baldakijn boven de preekstoel heeft decoraties zoals cherubijnen en een duif van de Heilige Geest.

-De doopvont: deze is gemaakt van brons en messing en is een werk van Bernt Bodemann uit Lubeck uit 1620. Onder de rand van de doopvont staat de tekst “salige erre de somtro og blifwe doebte” of “zalig zijn die geloven en gedoopt zijn”. Verderop is het monogram IHS zichtbaar en daartegenover staat het monogram van Christian IV en zijn motto “Regna Firmat Pietas” of “vroomheid versterkt de koninkrijken”. De doopschaal is gemaakt van zilver en de twee wapenschilden met anker, staande reiger en gegraveerde tekst verwijzen naar de families Von Bergen en Landorph die de zilveren doopschaal aan de kerk schonken in 1764.

-Het altaarstuk: deze triptiek werd vervaardigd in 1513-1523 door houtsnijder Claus Berg en is één van de mooiste middeleeuwse kunstwerken in Denemarken. De opdracht voor het kunstwerk werd gegeven door koningin Christine (1461-1521) voor de nu gesloopte greyfriarskerk en een grafkapel voor de koninklijke familie. Zowel het altaarstuk als de koninklijke graven bevinden zich nu in deze kerk. De zijpanelen, bedekt met 23-karaats bladgoud verbeelden het Lijden van Christus. Het centrale paneel toont Christus aan het kruis omringd door een aantal heiligen. Boven en onder de kruisigingsscène zijn afbeeldingen van Maria die wordt gekroond tot koningin van de hemel en de Maagd Maria en haar moeder Anna met de kleine Christus. Dichtbij Christus vind je koning Hans en koningin Christine die betaalden voor het kunstwerk.

-Het koorgestoelte: dit werd enkele keren grondig gerenoveerd en dateert waarschijnlijk uit 1475. Na de reformatie in 1536 werd het koorgestoelte gebruikt door leerlingen van het gymnasium.

-Het koororgel: dit orgel werd gebouwd in 1999 en wordt gebruikt bij kleinere kerkdiensten en concerten.

-Het orgel: dit instrument werd verschillende keren vergroot en herbouwd. De meest recente werken vonden plaats in 1965. De voorkant dateert uit 1753 en werd ontworpen door Amdi Worm. Dit orgel wordt frequent gebruikt bij concerten.

-Graftabletten en grafstenen: onder het orgel aan beide zijden van de deur die leidt naar de toren zijn twee van de graftabletten te vinden. Ze omvatten grafschriften van welvarende burgers van Odense of adellijke families. Meer grafstenen en inscripties van bekende burgers uit Odense van de 17de en 18de eeuw zijn te vinden in de vloer van de centrale zijbeuken.

 

-Ahlefeldt-kapel: afdalend naar de crypte zie je bij de trappen een prachtig verguld gietijzeren hek dat de ingang is van de grafkapel van de adelijke familie Ahlefeldt opgericht in 1701 en gemaakt door de Belgische beeldhouwer Thomas Quellinus.  Er zijn vier grafstenen te vinden in de kapel: de grafsteen van Hans Ahlefeldt die generaal en diocesaan officier was in Funen en overleed in 1694, de grafsteen van zijn eerste vrouw Catharina Sehested die overleed in 1670, de grafsteen van zijn tweede vrouw Anna Ruhmor die overleed in 1711 en de grafsteen van zijn zoon Christian uit zijn eerste huwelijk die overleed in 1965.  Aan de linkerkant van de kapel staat een witmarmeren figuur van Hans Ahlefeldt met zijn zoon.  Boven zijn figuur zijn een buste te vinden van Anna en een medaillon van zijn eerste vrouw. 

-De crypte: dit gedeelte is een kleine kerk wat op zich ongewoon is voor een gotische kathedraal maar het maakt deel uit van het oude gedeelte van de kerk.  Toen de kathedraal in de jaren 1870 zou worden gerestaureerd werd de crypte herontdekt en geopend.  In de vloer bevinden zich de grafstenen van zes koninklijke personen: koning Hans (1455-1513), koningin Christine (1461-1521), prins Frants (1497-1511), prins Hans (1518-1532), Christian III (1481-1559) en koningin Elisabeth (1501-1526). 

-De reliekschrijnen: in de crypte bevinden zich twee beroemde relieken met de skeletten van koning Knud en zijn broer Benedictus.  Nieuwe onderzoeken hebben het vermoeden versterkt dat de gevonden resten effectief toebehoren aan de voormalige koning en zijn broer.  De schedel van koning Knud rust op een kussen van gele zijde met vogelmotieven. 

-Het arendtapijt: een fijn stuk zijde geweven materiaal dat vroeger in het schrijn van koning Knud lag is nu te bekijken naast de kist gelegen onder glas. Het zeer goed bewaard gebleven materiaal, vermoedelijk van Byzantijnse oorsprong, stamt uit de 11de eeuw en heeft een afbeelding van adelaars met gespreide vleugels en een ring hangende aan hun snavel. Volgens de kronieken van Aelnoth is het doek afkomstig van Knuds weduwe Edel die het zond om de kist te versieren naar aanleiding van de heiligverklaring in 1100.

-Het monument voor koning Hans: wanneer je de crypte verlaat, passeer je een monument uit kalksteen waarop koning Hans afgebeeld staat samen met koningin Christine en prins Frants. Het monument werd eveneens gemaakt door Claus Berg.

-Valkendorf-kapel: deze kapel werd toegevoegd aan het schip aan de noordkant van de kathedraal in 1633. Het werd gebouwd als rustplaats voor de heer van het Odense landhuis Henning Valkendorf en zijn familie. Na 1677 werd het omgebouwd tot een familiegraf voor baron Frederik von Vittinghof. De kapel is in renaissancestijl en is daarmee één van de weinige architectonische discrepanties in een verder volledig gotische kerk. De kapel bevat twee kisten met de overblijfselen van de baron en zijn vrouw en drie kinderen van de familie zijn begraven in de kleine kisten. De kapel heeft ook drie oudere kisten met de overblijfselen van Henning Valkendorf en zijn familie.

(Op de fotopagina kunt u nog andere foto’s bekijken van Denemarken)

Scroll naar boven