In de periode van 1185 tot 1395 was Bulgarije de grootste en machtigste staat in Zuid-Europa en was de heuvel van Tsarevets de belangrijkste vesting van de middeleeuwse hoofdstad Veliko Tarnovo.
Reeds in het tweede millennium voor Christus werd deze heuvel bewoond en na een tijdje verlaten te zijn geweest, werd het terug bewoond in de 4de eeuw en tegen het einde van de 5de eeuw was op deze plaats een versterkte Byzantijnse stad gebouwd. Â Gedurende de 12de eeuw werd op de plaats van de Byzantijnse stad begonnen met de bouw van een Bulgaarse vesting/middeleeuws fort. Â Na de Vlach-Bulgaarse opstand en de oprichting van het tweede Bulgaarse Rijk met als hoofdstad Veliko Tarnovo werd deze vesting de belangrijkste in Bulgarije. Â In 1393 werd de vesting gedurende drie maanden door de Ottomaanse troepen belegerd voordat ze eindelijk op 17 juli werd veroverd en afgebrand, wat de val van het Bulgaarse Rijk markeerde.
Het kasteelcomplex ligt in het centrum omgeven door een stenen muur van ongeveer 3,6 meter dik met twee slagtorens en bestaat uit een troonzaal, een kasteelkerk en koninklijke kamers over een oppervlakte van ongeveer 4.872 vierkante meter. Â Het fort heeft in totaal drie ingangen waarvan de hoofdingang zich bevindt op de heuvel op een smal rotsmassief en voorzien is van een ophaalbrug.
Op de top van de heuvel bevindt zich een complex van ongeveer 3000 vierkante meter en is de kathedraal van de Heilige Hemelvaart van God te vinden. Â Deze werd gebouwd op het grondgebied van een vroegere christelijke kerk en werd gereconstrueerd in 1981 en in 1985 geschilderd. Â De fresco’s tonen christelijke taferelen en glorieuze en tragische momenten van het Tweede Bulgaarse Rijk.
In het zuidoosten van het fort ligt de toren van Baldwin, een moderne opbouw van een middeleeuwse toren gemodelleerd naar de toren in Cherven en gebouwd in 1930. Â Deze toren staat in de plaats van de oorspronkelijke middeleeuwse toren waar de Latijnse keizer Baldwin I van Constantinopel de dood vond als gevangene van Kaloyan van Bulgarije.
In de middeleeuwen waren de hellingen van de Tsarevets-heuvel bevolkt met ambachtslieden, woonhuizen, kloosters en kerken en konden archeologen ongeveer 400 residentiële gebouwen ontdekken waaronder maar liefst 22 kerken en 4 kloosters.
De Tsarevets-heuvel is eveneens de plaats van de “executie-rots”, een uitsteeksel over de Yantra-rivier van waarop verraders in de rivier werden geduwd en hun dood tegemoet vielen.  Op de executie-rots werd in 1300 patriarch Joachim geëxecuteerd door Tsaar Theodore Svetoslav.  Het paleis van de patriarch op de top van de heuvel werd in 1891 hersteld ter ere van het 1300-jarig bestaan van de oprichting van Bulgarije en werd in 1985 geschilderd ter ere van de bevrijding van Vizantia 800 jaar daarvoor.
(Op de fotopagina kunt u nog andere foto’s bekijken van Bulgarije)